Wprowadzenie do feministycznej krytyki ekonomii
Celem kursu jest wprowadzenie podstawowych pojęć z ekonomii i feministycznej krytyki ekonomii, oraz wykształcenie praktycznych umiejętności przeprowadzania analizy dokumentów i wypowiedzi polityków i tzw. ekonomicznych ekspertów w mediach - z perspektywy ich społecznych i ‘genderowych’ konsekwencji.
W trakcie kursu pragniemy przedstawić debaty w dziedzinie feministycznej krytyki ekonomii, polityki społeczno-gospodarczej, oraz ekonomicznej globalizacji, które w latach 90-ych wyodrębniły się jako ekonomia feministyczna. W naszym kraju mamy badania na temat sytuacji kobiet na rynku pracy, w tym także analizy instytucjonalne, rozwija się tematyka pracy opiekuńczej. Feministyczne krytyki ekonomii są jeszcze mało znane. Opublikowana została jedna książka, pod redakcją A. Geske Dijkstra, Janneke Plantega. Ekonomia i płeć. Pozycja zawodowa kobiet w Unii Europejskiej. Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne 2003. Ekonomia feministyczna jest współczesnym nurtem ekonomii heterodoksyjnej, to znaczy transformuje bądź odcina się od narzędzi, postulatów i kategorii wypracowanych przez ekonomią głównego nurtu.
Głównymi kategoriami analizy w tej szkole ekonomii jest zróżnicowanie pod względem płci i relacje płci w ekonomicznej teorii i praktyce, zaś przedmiotem są ekonomiczne skutki nierówności wszechobecnych w relacjach społecznych. Feministyczne ekonomistki zajmują się między innym badaniami podziału pracy, czasu, dochodów według płci. Jednym z fundacyjnych założeń ekonomii feministycznej jest zakwestionowanie takiej koncepcji ekonomii i rynku, która ogranicza je do monetarnej wymiany rynkowej, a wyklucza poza ten obszar sfery reprodukcji ludzi i opiekuńczej, bezpłatnej pracy domowej - która jest wykonywana w przeważającej mierze przez kobiety. Czerpiąc z dorobku feministycznej filozofii, feministyczne ekonomistki ukazują męskie uprzedzenia w konstrukcji naukowego i gospodarującego podmiotu. Naukowiec-ekonomista czy kierujący się własnym interesem i maksymalizacją zysku podmiot rynkowy są produktami takiej wizji nauki, gospodarki i społeczeństwa czy gospodarstwa domowego, które odzwierciedlają i wdrażają epistemologiczny, ekonomiczny i polityczny przywilej męskiego podmiotu. Dla wielu z nas gender (rodzaj, płeć społeczno-kulturowa) jest kategorią relacyjną w tym sensie, że nie jest stosowana sama w sobie, ale współzależnie z takimi kategoriami jak klasa, rasa, pochodzenie etniczne czy naród, co pozwala lepiej zrozumieć i przeciwdziałać przyczynom nierówności. Feministyczne ekonomistki zaangażowały się także w analizy postępującej od lat 70-ych restrukturyzacji i ekonomicznej globalizacji. Polska transformacja wpisuje się w te zmiany. Toteż feministyczne krytyki ekonomii i alternatywne propozycje, a także ich adaptacja do polskiego kontekstu pomogą nam wypracować feministyczne analizy zmian, jakie zaszły w naszym kraju.
Pierwsza sesja 4 marca 2007. Więcej informacji w katalogu Kursy online - feministyczna krytyka ekonomii. Dostęp dla zalogowanych użytkowniczek i użytkowników. Część tekstów omawianych na kursie jest dostępna w bibliotece online - dział tłumaczenia. Większy wybór tekstów z feministycznej ekonomii po zarejestrowaniu na kurs.
Kontakt:
W planach mamy kolejne kursy online, z feministycznej filozofii, o feminizmie z Południa (dialogi online z feministkami z innych kontynentów), o ekologii i feminiźmie.
