JENNIFER GORE. DYSCYPLINOWANIE CIAŁ: CIĄGŁOŚĆ STOSUNKÓW WŁADZY W EDUKACJI [1998] 2007
przekład Katarzyna Gawlicz
Biblioteka Online Think Tanku Feministycznego 2007
Żródło: w: T. S. Popkevitz i M. Brennan, red. Foucault’s Challenge. Discourse, Power and Knowledge in Education. New York. Teacher’s College. 1998. 231-251.
Streszczenie
Jennifer M. Gore, inspirując się foucaultowskimi analizami działającej na poziomie ciała władzy dyscyplinarnej w instytucjach karnych, stawia dwa pytania: o sposób funkcjonowania stosunków władzy na mikropoziomie praktyk pedagogicznych oraz o to, na ile funkcjonowanie to jest wspólne dla różnych miejsc kształcenia. Gore, opierając się na badaniach empirycznych prowadzonych w czasie lekcji wychowania fizycznego w szkole średniej, zajęć dla studentów i studentek programu kształcenia nauczycieli, spotkań feministycznej grupy samokształceniowej oraz kobiecej grupy dyskusyjnej, identyfikuje osiem technik władzy (nadzór, normalizacja, wykluczanie, klasyfikowanie, rozmieszczenie, indywidualizacja, totalizacja, regulacja). Odkrycie, iż techniki te są wspólne dla różnego rodzaju środowisk, w których odbywa się nauczanie – od tych należących do „głównego nurtu” edukacji po otwarcie krytyczne – prowadzi ją do wniosku, że instytucja kształcenia może wytwarzać własny „reżim pedagogiczny”, czyli zespół stosunków władzy-wiedzy, dyskursów i praktyk, które ograniczają nawet najbardziej radykalne programy edukacyjne. Jednocześnie jednak autorka stwierdza, że nieuniknioność występowania stosunków władzy w takich instytucjach nie oznacza, iż muszą one przyjmować zawsze takie same formy. Przeciwnie – postuluje, aby drobiazgowa analiza funkcjonowania władzy stała się punktem wyjścia do określenia, które z technik władzy mają zasadnicze znaczenie dla nauczania, a które mogłyby zostać zmienione, tak, aby uniknąć powszechnie odczuwanych negatywnych doświadczeń związanych z kształceniem (Streszczenie tłumaczki)