MARTA TRAWIŃSKA. NARODZINY SOJUSZU? STAN I PERSPEKTYWY WSPÓŁPRACY RUCHU ZWIĄZKOWEGO I FEMINISTYCZNEGO W POLSCE - - Nagranie wykładu dla Interdyscyplinarnej Grupy Gender Studies 18.10.2010
opis wykładu
W ciągu dwóch dekad po zmianie systemu politycznego i gospodarczego sytuacja kobiet na rynku pracy uległa radykalnej zmianie. W pierwszych latach transformacji kobiety określane były jako "wielkie przegrane transformacji" - boleśniej niż mężczyźni odczuwały wprowadzenie
gospodarki wolnorynkowej i demontażu dotychczasowej polityki społecznej. Pierwsza dekada polskiego kapitalizmu pogłębiła procesy feminizacji biedy, wykluczania kobiet z rynku pracy zarobkowej oraz spychania je do prężnie rozwijającego się sektora usług z niskopłatnymi miejscami pracy. Jednocześnie coraz częściej widoczna stawała się kobieca oddolna aktywność w obronie praw pracowniczych - procesy wytaczane właścicielom sklepów wielkopowierzchniowych, strajki nauczycielek, pielęgniarek czy pracownic sklepów wielkopowierzchniowych.
W ciągu tych dwóch dekad również polski ruch feministyczny coraz częściej kierował swoją uwagę na materialne warunki życia kobiet, ich sytuację na rynku odpłatnej i nieodpłatnej pracy, by ostatecznie zacząć aktywnie wspierać działalność kobiet w obrębie ochrony praw
pracowniczych. Widoczne stają się próby zbliżenia tych dwóch środowisk - feministycznego i związkowego.
W niniejszym wystąpieniu chciałabym zanalizować stan tego raczkującego sojuszu oraz szanse umocnienia go w najbliższej przyszłości. Na podstawie zebranych wywiadów biograficznych z działaczkami związkowymi oraz ekspertami/kami związkowymi przedstawię miejsce, jakie zajmują idee równości płci w ich wizji pracy i polityki związkowej. Zanalizuję również
sposób funkcjonowania dyskursu równości płci w dwóch największych centralach związkowych (NSZZ "Solidarność" i OPZZ) oraz w jednym mniejszym związku zawodowym (Sierpień '80). Przedstawię również czynniki, które mogą potencjalnie sprzyjać dalszemu rozwojowi
problematyki "kobiecej" i struktur kobiecych w ramach związków zawodowych oraz wpłynąć na politykę powiązania praw pracowniczych z prawami kobiet.